Od lat podmioty gospodarcze doświadczają wielu problemów podczas sklasyfikowania prowadzonej przez siebie działalności m.in. ze względu na kwestie podatkowe. Przykładem jest chociażby zastosowanie odpowiedniej stawki VAT od towarów lub usług czy mechanizmu odwrotnego obciążenia w przypadku usług budowlanych. Niewłaściwe naliczenie podatku może skutkować dotkliwymi konsekwencjami.

Pomimo przychylnego stanowiska sądów administracyjnych Ministerstwo Finansów nie zamierza dokonać zmian w sposobie wydawania interpretacji indywidualnych dotyczących przepisów podatkowych wymagających zastosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU).

Jakie stanowisko w tej kwestii przyjął Minister Finansów?

Minister Finansów wskazał swoje aktualne stanowisko w odpowiedzi na zapytanie poselskie dotyczące konsekwencji braku podania przez podatnika w opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego symbolu PKWiU.

Minister na drodze odwołania do stanowiska sądów administracyjnych wskazał, że klasyfikacja statystyczna stanowi element stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Wówczas ustalenie jej przez organy podatkowe uchodziłoby za nieuprawnione kreowanie przez te organy stanu faktycznego, którego wniosek dotyczy. W opinii Ministra Finansów, Krajowa Izba Skarbowa nie ponosi odpowiedzialności za ustalenie prawidłowego symbolu PKWiU. W tym celu przedsiębiorcy mogą udać się do Urzędu Statystycznego w Łodzi, który dostarczy informacje w zakresie standardu klasyfikacyjnego.
Niektóre przypadki wymagają oparcia się na klasyfikacji statystycznej, między innymi w zakresie ustalenia stawki VAT dla dostaw towarów lub świadczenia usług. W ocenie Ministra uzasadnienie odmowy wydania interpretacji stanowi niewykonanie przez wnioskodawcę kluczowej czynności, jaką stanowi podanie klasyfikacji statystycznej w celu poprawnego rozpatrzenia wniosku. Nie wywiązanie się wnioskodawcy ze wspomnianego obowiązku uniemożliwia analizę stanu faktycznego lub przyszłego zdarzenia. Tym samym uzasadnia to odmowę wydania interpretacji.

Nowelizacja nie stanowi remedium na błędne stosowanie prawa

W piśmie Ministra Finansów z 15 czerwca 2018 r., sygn. DPP8.054.7.2018.WCH.373 wskazano, że utrudnienia podmiotów gospodarczych w odniesieniu do stosowania właściwej stawki VAT dobiegną końca wraz z wdrożeniem nowej matrycy stawek VAT. Można byłoby jednak ograniczyć problemy już teraz, poprzez wydawanie interpretacji dotyczących wykładni przepisów ustawy o VAT. Zaniechanie tego działania przez fiskusa powoduje utrudnienia dla firm w zakresie opodatkowania towarów i usług opartego o PKWiU.

Organy podatkowe nie biorą pod uwagę faktu, iż przepisy ustawy podatkowej odwołują się w swojej treści do pojęć z innych dziedzin prawa – w tym do klasyfikacji statystycznych. Do ich prawidłowej wykładni niezbędne jest objęcie analizą również tych „niepodatkowych” regulacji.

W związku z tym w sytuacji wniosków o wydanie indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczących przepisów wymagających przyporządkowania towaru lub usługi do grupowania PKWiU, ustalenie właściwej klasyfikacji nie stanowi elementu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. W takiej sytuacji jest to część wykładni przepisu ustawy podatkowej, czyli oceny prawnej stanowiska podatnika.

Postępowanie fiskusa w obecnej sytuacji powoduje, że składanie wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej w istotnych dla podatników sprawach okazuje się pozbawione sensu. Obecnie mamy możliwość otrzymania jedynie interpretacji warunkowej, tzn. potwierdzającej prawidłowość stanowiska podatnika, pod warunkiem, że dokonana przez niego klasyfikacja towaru lub usługi na potrzeby grupowania PKWiU jest prawidłowa. Problem natomiast pojawia się w momencie dokonania nieprawidłowej klasyfikacji działalności, gdy podatnik nie wie, w jaki sposób dokonać zmian.

Sądy administracyjne ostatnią nadzieją podatników

Należy wyrazić nadzieję, że Ministerstwo w końcu ulegnie pod presją orzecznictwa sądów administracyjnych. Wtedy musiałoby uznać, że kwestia klasyfikacji towaru lub usługi na potrzeby grupowania PKWiU stanowi element oceny prawnej stanowiska wnioskodawcy, a nie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego będących przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji.

Tego typu przypadek wystąpił w przeszłości w odniesieniu do obowiązku wydania interpretacji, obejmującej wykładnię przepisów ustawy o PIT odwołujących się do pojęć z zakresu prawa pracy, tj. podróży służbowej oraz diet i należności pracownika za czas podróży służbowej (por. wyrok NSA z 27 listopada 2013 r., sygn. II FSK 27/12).