Złożony charakter przepisów prawa podatkowego, do którego już się przyzwyczailiśmy staje się bardziej widoczny, gdy uwzględnimy implikacje wynikające z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Przykładem jest sytuacja leasingowania przez polskiego przedsiębiorcę samochodu z zagranicy lub wynajmowania przez niego samochodu od spółki-matki mającej siedzibę poza granicami Polski.

W opisanej sytuacji polski przedsiębiorca często nie zdaje sobie sprawy z zakresu obowiązków wynikających w związku z wypłacaniem zagranicznemu podmiotowi wynagrodzenia za leasingowane lub wynajmowane auto. Tymczasem analiza art. 12 Konwencji Modelowej OECD w zakresie podatków od dochodu i majątku i art. 12 umów u unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych z poszczególnymi krajami prowadzi do wniosku, że polski przedsiębiorca jest zobowiązany do pobrania podatku u źródła od wypłacanego czynszu leasingowego lub czynszu najmu. Wynika to z tego, że wynagrodzenie za korzystanie z leasingowanego lub wynajmowanego samochodu na gruncie art. 12 wspomnianej Konwencji Modelowej OECD a także na gruncie większości umów o unikaniu podwójnego opodatkowania jakie zawarła Polska jest wynagrodzeniem za użytkowanie urządzenia przemysłowego i jako takie stanowi należność licencyjną, od której konieczne jest pobranie podatku „u źródła”.

Wskazać należy, że opodatkowanie podatkiem „u źródła” niektórych należności wypłacanych przez podmioty mające siedzibę w Polsce za użytkowanie urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu uregulowana została w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obie wspomniane ustawy przewidują, że regulacje w nich zawarte stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Oznacza to, że w sytuacji posiadania przez podmiot korzystający z leasingowanego lub wynajmowanego auta aktualnego certyfikatu rezydencji leasingodawcy lub wynajmującego dla oceny zasad opodatkowania wypłacanych należności właściwe są przepisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej przez Polskę z państwem, w którym znajduje się siedziba leasingodawcy lub wynajmującego.

W takim wypadku, przy założeniu że leasingodawca lub wynajmujący nie posiadają w Polsce zakładu w rozumieniu danej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (czyli w uproszczeniu przy założeniu, że nie posiadają w Polsce stałej placówki, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa a w szczególności nie posiadają w Polsce miejsca zarządu, filii, biura, fabryki, warsztatu i kopalni, źródła ropy naftowej lub gazu ziemnego, kamieniołomu albo innego miejsce wydobywania zasobów naturalnych, placu budowy), wówczas zasadą jest opodatkowanie wypłacanych należności zarówno w Polsce jak i w kraju siedziby leasingodawcy lub wynajmującego.

W Polsce regułą jest wtedy pobieranie 5% podatku „u źródła” od wypłacanych za granicę należności za użytkowanie samochodu. Taka konkluzja wynika z tego, że korzystanie z leasingowanego lub wynajmowanego samochodu mieści się w zakresie użytkowania urządzenia przemysłowego.

Polskie przepisy podatkowe nie definiują wprost pojęcia urządzenia przemysłowego. handlowego. Wobec braku definicji ustawowych, polskie prawo podatkowe korzysta w tym zakresie z definicji słownikowej pojęcia, z której wynika, iż „urządzenie” jest rodzajem mechanizmu lub zespołem elementów, przyrządów, służącym do wykonywania określonych czynności, ułatwiającym pracę; urządzenie przeładunkowe, transportowe – Słownik Języka Polskiego, PWN Warszawa 1996 r., tom III, str. 575. Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, iż samochód jest zespołem elementów i służy do wykonywania określonych czynności, w szczególności jest urządzeniem transportowym, tym samym należy traktować go jako „urządzenie przemysłowe” w rozumieniu standardowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Mechanizm poboru podatku „u źródła” polega na tym, że podmiot wypłacający należności z tytułu wynagrodzenia z umowy leasingu lub najmu winien przekazać pobrany podatek w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Podmiot ten winien także przekazać leasingodawcy lub wynajmującemu oraz urzędowi skarbowemu właściwemu dla opodatkowania osób zagranicznych informację ITF-2/IFT-2R w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym dokonano wypłat.

Jak widać prawo podatkowe nie przestaje nas zaskakiwać obowiązkami, których byśmy się nigdy nie spodziewali zawierając umowę leasingu lub najmu z podmiotem zagranicznym.